Trong thực tiễn thị trường, không ít doanh nghiệp bước vào kinh doanh với nền tảng quản trị vững, sản phẩm được đầu tư bài bản và nguồn lực tài chính tương đối đầy đủ, nhưng kết quả đạt được lại thấp hơn kỳ vọng. Từ góc nhìn của Hệ sinh thái Khởi nghiệp Thực tế DGroup Holdings, nguyên nhân của những trường hợp này hiếm khi nằm ở năng lực nội tại, mà chủ yếu đến từ việc lựa chọn sai thời điểm tham gia thị trường. Khi hành động không phù hợp với nhịp phát triển kinh tế, mọi lợi thế cạnh tranh đều có thể bị triệt tiêu.
Quan sát dài hạn cho thấy tăng trưởng doanh nghiệp luôn vận động trong mối quan hệ chặt chẽ với quỹ đạo phát triển của nền kinh tế quốc gia. Mỗi giai đoạn tăng trưởng tạo ra một mức trần tự nhiên cho thị trường, được quyết định bởi thu nhập xã hội, cấu trúc tiêu dùng và định hướng chính sách. Khi các yếu tố này chưa hội tụ, thị trường không tạo ra lực đẩy đủ mạnh, buộc doanh nghiệp phải tự duy trì bằng chính nguồn lực của mình, kéo theo áp lực chi phí cao và rủi ro kéo dài.


Sau năm 2010, kinh tế Việt Nam bước sang một pha phát triển mới với những thay đổi mang tính cấu trúc. Thu nhập bình quân đầu người cải thiện nhanh, tầng lớp trung lưu gia tăng rõ rệt và nhu cầu tiêu dùng dần chuyển dịch từ đáp ứng cơ bản sang tìm kiếm chất lượng sống. Đây là giai đoạn thị trường bắt đầu đủ độ chín để hấp thụ các mô hình kinh doanh quy mô lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực bất động sản đô thị, bán lẻ hiện đại và sản xuất công nghiệp.
Thực tế cho thấy khi sức cầu đã hình thành, doanh nghiệp không còn phải tốn nhiều nguồn lực để “tạo thị trường”, mà có thể tập trung tổ chức nguồn cung và mở rộng quy mô. Thanh khoản tăng nhanh giúp doanh nghiệp xoay vòng vốn hiệu quả, giảm áp lực tài chính và từng bước xác lập vị thế dẫn dắt. Ngược lại, nếu cùng chiến lược đó được triển khai sớm hơn, chi phí duy trì thị trường có thể trở thành gánh nặng vượt quá khả năng chịu đựng.
Ở lĩnh vực bán lẻ, quá trình phổ cập công nghệ và thiết bị tiêu dùng đã tạo nền tảng cho các mô hình chuỗi phát triển mạnh. Khi hành vi mua sắm của người tiêu dùng đã được hình thành, chi phí giáo dục thị trường giảm đáng kể, cho phép doanh nghiệp mở rộng mạng lưới nhanh hơn trong khi vẫn kiểm soát được biên lợi nhuận. Tương tự, trong lĩnh vực sản xuất cơ bản, giai đoạn đẩy mạnh đầu tư hạ tầng và đô thị hóa đã biến những ngành mang tính chu kỳ cao thành động lực tăng trưởng dài hạn nếu được triển khai đúng thời điểm.
Ở chiều ngược lại, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn không phải vì ý tưởng kém hay sản phẩm không đủ tốt, mà vì thị trường chưa sẵn sàng tiếp nhận giá trị được tạo ra. Việc lựa chọn phân khúc vượt khả năng chi trả của xã hội hoặc đi trước nhu cầu thực khiến doanh nghiệp phải kéo dài thời gian thua lỗ, phụ thuộc vào vốn bổ sung và khó đạt được điểm hòa vốn như kế hoạch. Trong những trường hợp này, thời điểm trở thành chi phí lớn nhất mà doanh nghiệp phải gánh chịu.


(Chủ tịch HĐQT DGroup Holdings, ông Hồ Duy Anthony)
Từ kinh nghiệm đầu tư và đồng hành cùng nhiều mô hình kinh doanh ở các giai đoạn khác nhau, Hệ sinh thái Khởi nghiệp Thực tế DGroup Holdings xác định thời điểm là một chỉ số chiến lược độc lập, cần được đánh giá song song với vốn, nhân sự và công nghệ. Trước mỗi quyết định mở rộng hay chuyển hướng, doanh nghiệp cần làm rõ pha tăng trưởng kinh tế, sức mua thực tế của nhóm khách hàng mục tiêu và mức độ chín muồi của thị trường. Chủ tịch HĐQT DGroup Holdings, ông Hồ Duy Anthony, từng nhấn mạnh: “Doanh nghiệp không thất bại vì làm sai, mà vì làm đúng vào một thời điểm chưa phù hợp. Khi thị trường chưa sẵn sàng, mọi lợi thế đều bị triệt tiêu.”
Trong một nền kinh tế đang chuyển động nhanh, thời điểm không còn là yếu tố bổ trợ cho chiến lược, mà trở thành nền tảng quyết định khả năng tồn tại và tăng trưởng dài hạn của doanh nghiệp. Thị trường không tưởng thưởng cho mức độ cố gắng, mà cho khả năng đọc đúng nhịp phát triển và hành động phù hợp với nhịp đó.
KT. KaMy